Fransanın ətraf mühit naziri Anyes Panye-Rünaşe Bakıda keçirilən COP29 qlobal iqlim dəyişikliyi konfransına qatılmaqdan imtina edib. O, çərşənbə günü deyib ki, qərarına Azərbaycan prezidentinin "qəbuledilməz" hücumları səbəb olub.
Əliyev noyabrın 13-də COP29-dakı çıxışında Fransanı Yeni Kaledoniya daxil, dənizaşırı ərazilərdə cinayətlər və insan haqları pozuntularında ittiham edib. Bu il həmin ərazidə səsvermə islahatına etirazlarda 13 nəfər öldürülüb.
"Prezident Əliyevin Bakıda COP29 açılarkən Fransa və Avropa əleyhinə sözləri qəbuledilməzdir", – Panye-Rünaşe Fransa senatına deyib. O, gələn həftə Bakıya gəlməyəcəyini bildirib.
Nazirin dediyinə görə, ölkə prezidenti və baş naziri onun Bakıda konfransa şəxsən getməməsini dəstəkləyir, ancaq "Fransanın danışıqlar komandası mənim məsafədən dəstəyimlə... planeti və əhalimizi qorumaq yönündə səylərini əsirgəməyəcək".
Fransa prezidenti Emmanel Makron da COP29-a qatılmayacaq.
Nazirin sözlərinə görə, Azərbaycan lideri iqlim dəyişikliyi ilə mübarizədən "utancverici" şəxsi gündəmi üçün istifadə edir.
Yeni Kaledoniya ittihamları
Əliyev çıxışında deyib ki, "prezident (Emmanuel) Makron rejimi Yeni Kaledoniyada Kanak xalqının legitim etirazlarında 13 nəfəri qətlə yetirib, 169 nəfəri yaralayıb".
Avstraliyadan şimal-şərqdə yerləşən Yeni Kaledoniyada zorakılıq mayın ortasında başlayıb. Yerli Kanak xalqı Parisin səsvermə islahatları planının onların müstəqillik şanslarını məhv edəcəyindən narahat olaraq etiraz ediblər.
Fransa 270 min nəfərin yaşadığı əraziyə minlərlə əsgər və polis göndərib. Sözügedən islahat planı reallaşmayıb, belə ki, Makron iyunda yeni parlament seçkisi elan edib.
Əliyev dünənki çıxışında Fransanı Aralıq dənizindəki Korsika adasını, eləcə də bir sıra adaları "müstəmləkə boyunduruğu altında" saxlamaqda ittiham edib.
Bir müddətdir Parisin Yerevanla isti münasibətləri, ona hərbi dəstəyi onun Bakı ilə əlaqələrində gərginliyi dərinləşdirib. Bakı Fransanın dənizaşırı ərazilərinin müstəqillik hərəkatının tədbirinə ev sahibliyi edib. Fransa Azərbaycanı Yeni Kaledoniyanın daxili siyasətinə müdaxilədə ittiham edib.
Niderlandın ittihamlara cavabı
Əliyev çıxışında onu da deyib ki, "bu il Martinika və Qvadelupada etirazlar zamanı 38 nəfər həbs olunub". O, Fransanın nə Avropa Komissiyası, nə Avropa Parlamenti, nə də ki, Avropa Şurası Parlament Assambleyası tərəfindən pislənilməməsini "siyasi riyakarlıq" adlandırıb.
Aİ-nin iqlim məsələləri üzrə başçısı Vopke Hukstra X platformasında Fransanı "dünyada iqlim hərəkətləri üzrə aparıcı səslərdən biri" adlandırıb.
Prezident Əliyev Fransa ilə yanaşı, Niderlandı da neokolonializmdə suçlayıb.
Niderland Xarici İşlər Nazirliyi X hesabında ittihamları, "repressiya barədə əsassız baxışları" qətiyyətlə rədd edib.
Noyabrın 11-dən 22-dək Bakıda BMT İqlim Dəyişmələri üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) keçirilir. Tədbir ərəfəsində bəzi beynəlxalq qurumlar Azərbaycanda insan haqlarına, siyasi məhbus məsələsinə diqqət çəkərək bu tədbiri boykot çağırışlar səsləndiriblər. Rəsmilər isə çağırışların faydasız olduğunu, tədbirə 70 mindən artıq xarici və yerli nümayəndənin, 80 ölkə liderinin qatıldığını deyiblər.